Каляндар дат і падзей Акцябрскага раёна на 2018 год

460 гадоў з часу, як на Рудабельшчынепраходзілі разбуральныя падзеі Лівонскай вайны (1558-1583).

430 гадоў з часу перадачы Рудабелкі ў арэнду Ю.М.Зіновічу (1578).

335 гадоў з часу (1683), калі вёска Парэчча была цэнтрам воласці, якая ўваходзіла ў склад Навагрудскага ваяводства.

225 гадоў з часу ўваходжання Рудабельшчыны ў склад Расійскай Імперыі (1793).

220 гадоў з дня нараджэння(1.10.1798-15.08.1840) Міхаіла Дзям’янавіча (Дамінікавіча) Лапы (Лапо), былы маёнтак Рудабелка, цяпер у межах г.п. Акцябрскі, удзельніка руху дзекабрыстаў.

155 гадоў з часу заснавання першага Рудабельскага народнага вучылішча (15.12. 1863), першая настаўніца Фядора Андрэеўна Панкевіч, настаўнік праваслаўнага вызнаньня святар Міхаіл Фёдаравіч Руневіч.

155 гадоў з часу (1863) адкрыцця ў вёсцы Забалацце народнага вучылішча.

155 гадоў з часу (16.12.1863) адкрыцця сярэдняй школы №1.

130 гадоў з часу (1888) забудовы вёскі Залессе.

18 – 115 гадоў з дня нараджэння Языковіча Фёдара Міхайлавіча(18.02.1903 – 7.04.1943), аднаго з арганізатараў і кіраўнікоў партыйнага падполля і партызанскага руху на тэрыторыі Палескай вобласці ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Загінуў у баі. На месцы яго гібелі пастаўлены абеліск. Яго імем названы вуліцы ў Калінкавічах, Мазыры, Акцябрскім. На будынку чыгуначнай станцыі Старушкі Жыткавіцкага раёна ўстаноўлена мемарыяльная дошка. Узнагароджаны ордэнам Чырвонага Сцяга.

110гадоў з дня нараджэння Паўлоўскага Фёдара Іларыёнавіча (27.11.1908 – 6.04.1989), Героя Савецкага Саюза (1941). Адзін з арганізатараў і кіраўнікоў партызанскага руху на тэрыторыі Палескай вобласці, у т.л. у Акцябрскім раёне разам з Ц.П.Бумажковым арганізаваў партызанскі атрад “Чырвоны Кастрычнік”.Узнагароджаны медалём Залатая Зорка, ордэнам Леніна, ордэнам Кастрычніцкай Рэвалюцыі, ордэнам Айчыннай вайны 1 ступені,ордэнам Чырвонай Зоркі, медалямі. Пасля вайны жыў у Мінску.

105 гадоў з часу(1913) адкрыцця Лескаўскай 3-х класнай пачатковай школы.

105 гадоў з дня нараджэння Грахоўскага Сяргея Іванавіча (25.09.1913 – 11.12.2002), пісьменніка, аўтара кнігі “Рудабельская рэспубліка”, ганаровага грамадзяніна г.п. Акцябрскі.

105 гадоў з дня нараджэння Пінчука Андрэя Міхайлавіча (27.07.1913, в. Рассвет Акцябрскага раёна – 24.12.1944), Героя Савецкага Саюза (1945). Камандзір танкавага батальёна маёр А.М. Пінчук вызначыўся ў баях на тэрыторыі Венгрыі і Румыніі. Загінуў у баі. Пахаваны ў г. Балта Адэскай вобласці. Яго імем названа вуліца на радзіме ў в. Рассвет, у Парычах, на будынку школы ўсталявана мемарыяльная дошка. Узнагароджаны ордэнам Леніна, трыма ордэнамі Чырвонага Сцяга, ордэнам Айчыннай вайны 1 ступені, медалямі.

100гадоў з часу (1918), як на базе Рудабельскага маёнтка арганізавана Камуна.

100 гадоў з часу (1918), як былі абраны камісіі па раздачы панскіх зямель і зямель заможных гаспадароў у в.в. Лаўстыкі і Кавалі.

100 гадоў з часу (1918), як па умовах Брэсцкага міру з Германіяй, большая частка Беларусі, у тым ліку і Рудабельская воласць, адышла да Германіі.

100 гадоў з часу (1918), калі была створана так званая Рудабельская рэспубліка, у гады Першай сусветнай вайны на тэрыторыі Рудабельскай і суседніх валасцей Бабруйскага павета (цяпер Акцябрскі раён). На гэтай тэрыторыі на працягу ўсяго перыяда (1918 – 1920) акупацыі войскамі Германіі і Польшчы захоўвалася савецкая ўлада. Аб Рудабельскай рэспубліцы зняты кінафільм, пастаўлена п’еса, напісаны кнігі, у т.л. дакументальная аповесць С.Грахоўскага “Рудабельская рэспубліка”.

100 гадоў з часу ( 1918) адкрыцця Валосавіцкай сярэдняй школы.

95 гадоў з часу (1923) адкрыцця пачатковых школ у в.в.Пратасы, Качай Балота, Гарохавішчы.

95 гадоў з часу (20.08.1923) стварэння Ламавіцкага сельскага Савета.

95 гадоў з дня нараджэння Белага Фёдара Савельевіча (23.07.1923г. в.Іванішчэвічы Акцябрскага раёна-22.05.1943),удзельніка партызанскага руху на тэрыторыі Гомельскай вобласці. Яго іменем названа вул. г.п. Акцябрскі, матэрыялы захоўваюцца ў раённым музеі, імя занесена ў Кнігу народнай славы.

5 – 85 гадоўз дня нараджэння Правасуда Уладзіміра Рыгоравіча (н. 5.06.1933, в. Подгаць Акцябрскага раёна), беларускага пісьменніка.Заслужаныработнік культуры РБ. Аўтар кніг “Палескі Марэсьеў” (1965), “Ветэран” (1968), “Бабрыная справа”(1969), “Светлая доля” (1975), “Соль і перац” (1976), “Зайздросны лёс” (1977), «Любоў без узаемнасці» (1979), “Возвращение” (1981), “Цёшча і аўтамабіль” (1984), «Прыкарытнікі» (1993) “Народжаны рэвалюцыяй” (1979), “Працоўны поўдзень” (1983), “Бамаўцы” (1984), “Маўклівая пушча” (1989) і іншыя. У 2008 г. выйшаў збор твораў у трох тамах.

85 гадоў з часу утварэння (1933) калгасаў “Чырвоная зорка” в. Андрэеўка, імя Варашылава в.Ржаноў, “1 Мая” в. Гарохавішчы.

80 гадоў з часу (1938) стварэння Новадуброўскага Савета Палесскай вобласці.

75 гадоў з пачатку дзейнасці (31.03.1943) Акцябрскага падпольнага РК КП(б)Б.

75 гадоў з часу (1943) выхаду у свет газеты “Бальшавік Палесся” – органа Палескага падпольнага абкама КП(б)Б.

75 гадоў з часу (лістапад-снежань 1943), калі ў выніку Гомельска-Рэчыцкай аперацыі і баявых дзеянняў 123-й Акцябрскай партызанскай брыгады імя 25-годдзя БССР быў утвораны разрыў каля 10 км у лініі нямецкага фронту паміж Азарычамі і Парычамі пад назвай “Рудабельскія вароты”. У памяць гэтых падзей каля в. Мікуль-Гарадок Акцябрскага раёна ў 1976 годзе пастаўлены абеліск.

75 гадоў з часу (кастрычнік 1943), як нямецка-фашысцкія захопнікі спалілі в. Валосавічы (165 двароў) і знішчылі 158 жыхароў.

70 гадоў з дня нараджэння Шаладонава Васіля Іванавіча (10.08.1948, в. Граб’ё Акцябрскага р-на – 1.03.2007),
генеральнага пракурора БССР, заслужанага юрыста БССР.

60гадоў з часу (1958), як пачалася меліярацыі на тэрыторыі Валосавіцкага сельскага Савета.

60 гадоў з часу (пачатак 1958) выхада ў свет шматтыражнай газеты “Савецкае Парэчча”, органа партыйнай, прафсаюзнай і камсамольскай арганізацыі саўгаса Парэчча.

60 гадоў з часу (1958) удзела мастацкага калектыву вёскі Чырвоная Слабада ў Дэкадзе беларускай літаратуры і мастацтва ў г. Маскве.

55 гадоў з часу (1963) перайменавання в.Качай Балота ў в. Рассвет.

55 гадоў з дня 7.12.1963) адкрыцця Акцябрскага кінатэатра.

55 гадоў з дня нараджэння Кавалёва Аляксандра Аркадзьевіча (28.03.1963 – 4.09.1984), воіна-інтэрнацыяналіста. Гвардыі сяржант загінуў у Афганістане.

55 гадоў з часу (1.07.1963) утварэння саўгаса “Чырвонаслабодскі”.

50 гадоў з часу (жнівень 1968) адкрыцця бібліятэкі у в. Залессе.

50 гадоў з моманту стварэння (1968) аўтакалоны №17.

50 гадоў з часу адкрыцця (1.01.1968) Акцябрскага музея народнай славы (цяпер ДУК “Цэнтр гісторыі і культуры г.п. Акцябрскі”).

50 гадоў з часу (1968), як в.Некрашы ўвайшла ў састаў в. Валосавічы і перастала існаваць самастойна.

50 гадоў з часу(1968), як перастала існаваць в.Гуслішчы.

45 гадоў з часу адкрыцця сярэдняй школы №2 г.п. Акцябрскі

45 гадоў з часу (1973) пабудовы дзіцячага садка ў в. Залессе.

40 гадоў з часу аб’яднання (09.10.1978) бібліятэк раёна у цэнтралізаваную бібліятэчную сістэму.

40 гадоў з часу заснавання (1978) Акцябрскага народнага вакальнага ансамбля “Івушка” ў г.п. Акцябрскі пры раённым Доме культуры. У 1985 г. прысвоена званне “народны аматарскі калектыў”. Ансамбль – лаўрэат і дыпламант фестываляў: рэспубліканскага народнага мастацтва “Беларусь – мая песня” (2004, 2005), міжнародных конкурсаў “Дружба” (Бранск, Расія, 1993, Чарнігаў, Украіна, 1995), удзельнік дзён Гомельшчыны ў Польшчы (1986) і інш.

40 гадоў з часу (чэрвень 1978) выхаду ў свет кнігі “Апалены ранак” Міхаіла Качана, ганаровага грамадзяніна г.п. Акцябрскі.

35 гадоў з часу (20.01.1983) заснавання лясніцтва ў в. Шкава.

35 гадоў з часу перанясення (1963) Пратасаўскага сельскага Савета ў вёску Рассвет.

30 гадоў з часу набыцця (1988) Рассветаўскай васьмігадовай школы статуса сярэдняй.

30 гадоў з часу (15.07.1988) пабудовы дзіцячага садка ў в. Валосавічы.

25 гадоў з часу заснавання (1993) Акцябрскага народнага вакальна-харэаграфічнага ансамбля “Рудабельская пацеха” ў г.п. Акцябрскі пры Цэнтры вольнага часу. У 1999 г. прысвоена званне “народны аматарскі калектыў”. У складзе супрацоўнікі ўстаноў культуры раёна. Ансамбль – лаўрэат і дыпламант фестываляў: “Сожскі карагод” (1997, 2006), рэспубліканскага народнага мастацтва “Беларусь – мая песня” (2005), народнага гумару “Аўцюкі” (1995, 1997) і інш. Выступаў з сольнымі канцэртамі ў Польшчы.

25 гадоў з часу адкрыцця (1993) нядзельнай школы пры малітоўным доме хрысціян-баптыстаў в. Гарохавішчы.

20 гадоў з часу заснавання (1998) Акцябрскага раённага Дома рамёстваў у г.п. Акцябрскі для захавання і прапаганды лепшых здабыткаў народных традыцыйных рамёстваў. Займаецца рэгіянальнымі навукова-пошукавымі даследаваннямі. Працуе 11 творчых майстэрань па ткацтву, саломапляценню, вышыўцы, разьбе па дрэве, выцінанцы і інш. Удзельнік і лаўрэат фестываляў: “Сожскі карагод”, дзіцячай творчасці “Залатая пчолка” і інш.

20 гадоў з часу заснавання (1998) рэспубліканскага фестывалю фальклорнага мастацтва “Берагіня” ў г.п. Акцябрскі. Першы фестываль адбыўся як рэгіянальны, з 2001 г. – нададзены статус рэспубліканскага. З 2008 г. – пад патранажам Нацыянальнай камісіі Рэспублікі Беларусь па справах ЮНЕСКА. Праходзіць 1 раз на 2 гады. Аўтар ідэі і мастацкі кіраўнік М. Козенка.

15 гадоў з часу заснавання (2003) Акцябрскага рэспубліканскага біялагічнага заказніка ў Акцябрскім раёне. Заснаваны з мэтай захавання ў натуральным стане каштоўных лясных фармацый з комплексам рэдкіх і знікаючых відаў раслін і жывёл, занесеных у Чырвоную кнігу Беларусі. Агульная плошча 4070,2 га.

10 гадоў з часу (2008), як раённая бібліятэка стала пераможцай рэспубліканскага конкурсу “Бібліятэка - асяродак нацыянальнай культуры”.